Titreşim Hesaplama Formülleri – Hangi Titreşim Seviyesine Ne Tür Takoz Uygulanır?

Endüstriyel makinelerde ve hassas üretim hatlarında titreşim, hem ekipman ömrünü hem de iş güvenliğini doğrudan etkileyen kritik bir faktördür. Titreşim izolasyonunda kullanılan kauçuk takozlar, doğru seçildiğinde makine verimliliğini artırır, bakım maliyetlerini düşürür ve çalışanlar için daha güvenli bir çalışma ortamı sağlar. Peki, titreşim hesaplama formülleri nelerdir ve hangi titreşim seviyesinde hangi tür takoz tercih edilmelidir?

1. Titreşim Hesaplamasında Temel Kavramlar

Titreşim kontrolü için öncelikle birkaç mühendislik parametresinin hesaplanması gerekir:

• Doğal Frekans (fn):

  fn=12πkmf_n = \frac{1}{2\pi}\sqrt{\frac{k}{m}}fn​=2π1​mk​​

  Burada k yay katsayısını (N/m), m ise makinenin kütlesini (kg) ifade eder.

• Titreşim Oranı (r):

  r=ffnr = \frac{f}{f_n}r=fn​f​

  Makinenin çalışma frekansı (f) ile takozun doğal frekansı (fn) oranıdır.

• İzolasyon Verimi (η):

  η=1(1−r2)2+(2ζr)2η = \frac{1}{\sqrt{(1 – r^2)^2 + (2ζr)^2}}η=(1−r2)2+(2ζr)2​1​

  Burada ζ sönüm oranıdır. Yüksek izolasyon verimi, titreşimin zemine daha az iletilmesi demektir.

2. Titreşim Seviyelerine Göre Takoz Seçimi

Doğru takoz seçimi, makinenin çalışma frekansına, ağırlığına ve titreşim genliğine bağlıdır. Genel olarak:

• Düşük Titreşim Seviyesi (f < 10 Hz)

  • Büyük ve ağır makinelerde görülür.

  • Tercih Edilen Takoz: Yüksek taşıma kapasiteli kauçuk-metal kompozit takozlar.

  • Avantaj: Darbe yüklerine karşı dayanıklıdır.

• Orta Titreşim Seviyesi (10 Hz < f < 30 Hz)

  • Kompresör, pompa, jeneratör gibi makinelerde yaygındır.

  • Tercih Edilen Takoz: Orta sertlikte kauçuk silindirik takozlar.

  • Avantaj: Hem titreşim izolasyonu sağlar hem de montaj kolaylığı sunar.

• Yüksek Titreşim Seviyesi (30 Hz < f < 60 Hz)

  • CNC makineleri, hassas üretim cihazları ve elektronik ekipmanlarda görülür.

  • Tercih Edilen Takoz: Yumuşak sertlikte konik kauçuk takozlar veya titreşim pedleri.

  • Avantaj: Daha yüksek frekansta titreşimi etkin şekilde sönümler.

• Çok Yüksek Titreşim ve Darbe Yükleri (f > 60 Hz)

  • İnşaat makineleri, ağır iş makineleri ve taşlama cihazlarında rastlanır.

  • Tercih Edilen Takoz: Özel formülasyona sahip yüksek sönümlü kauçuk takozlar.

  • Avantaj: Ani darbelere karşı maksimum koruma sağlar.

3. Takoz Seçiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Makine Ağırlığı: Takoz, taşıyacağı yükü eşit şekilde dağıtmalıdır.

• Frekans Uyumu: Takozun doğal frekansı, makinenin çalışma frekansından düşük olmalıdır.

• Sönümleme İhtiyacı: Yüksek hassasiyet gereken alanlarda daha yumuşak takoz tercih edilmelidir.

• Çevresel Koşullar: Yağ, nem ve kimyasal temasına karşı kauçuk bileşimi özel seçilmelidir.

Titreşim hesaplama formüllerinin doğru kullanılması, takoz seçiminde kritik rol oynar. Yanlış seçilen bir takoz, titreşimi artırarak hem makinenin hem de tesisin zarar görmesine yol açabilir. Firmamız, yüksek kaliteli kauçuk takoz üretimi ile farklı sektörlerin ihtiyaçlarına özel çözümler sunmaktadır.

Eğer makineniz için hangi titreşim seviyesine hangi tür takozun uygun olduğunu öğrenmek istiyorsanız, mühendislik ekibimizle iletişime geçerek uzman desteği alabilirsiniz.